به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حضرت آیت الله جوادی آملی در همایش «الگوی فقاهت ویژه نکوداشت مقام علمی مرحوم آیت الله سید محمد محقق داماد(ره)» که پیش از ظهر امروز در سالن همایش های پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) قم برگزار شد، گفتند: مکتبی که در سایه آن پرورش می یابیم، فرّاشانی دارد، فرّاشان هر حوزه از فرشته گان هستند. درست است که مسئولان آن سالن همایش آماده می کنند، ولی فرّاشان مجالس دینی، فرشتگانند. از کلینی تا صاحب معالم این روایت رانقل کردند« آن کسی که رفت چیزی را یاد بگیرد روی بال فرشته نشسته است».
این مرجع تقلید افزودند: بال فرشته چیست، اهداف فرشته چیست. فرشته آن بالی که در سوره فاطر آمده است یا جعفر طیاری می خواهد علیه کفر مبارزه کند تا در این مسیر دست بدهد بال بگیرد و یا آن عالم مبارزی می خواهد. هر کسی نمی تواند روی بال بنشیند، یک محقق داماد می خواهد.
ایشان ادامه دادند: وقتی فرشته بال را پهن کرد یعنی پر در بیاور، پرواز کن و به هم عرض پرواز کن. این پرواز عرض جهت است نه به طمع طعمه. این سید محقق در جهت رسیدن منافع پرواز نکرد.
این مرجع تقلید افزودند: از همان اول، طلبه ای که بال در می آورد، باید به عرض پرواز کند و این تلاش خاص می خواهد هر طلبه ای نمی تواند این گونه باشد.
حضرت آیت الله جوادی آملی گفتند: پس کار اول، کار فرّاشان است. حالا که روی بال ملائک نشسته ایم باید چه علومی بیاموزیم. حوزه آمده حرف تازه ای بزند. حرف هایی که قبلا نیامده آن حرف های علمی را بیرون بیاورد نشر دهد. نه این که حرف های گذشته را تکرار کند.
معظم له افزودند: برای رسیدن به این مسئله مردان الهی می طلبد که آن علوم را بفهمند. درس قرآن هیمنه ای و نو آوری بود و فهمیدن آن کار هرکسی نیست. مردان الهی می خواهد.
این مرجع تقلید گفتند: باید حرف های هیمنه ای قرآن را با فرّاشی محقق فهمید و غیر این فهم دیگر نیست. در این عرصه فقهایی چون مرحوم جواهر می خواهد و با این فهمیدن با این درس و بحث عادی حوزه حل نمی شود.
ایشان افزودند: اگر کسی با تقریرات فقهی صاحب جواهر و محقق داماد آشنا باشد، متوجه می شود ایشان جواهری فکر می کردند. کتاب جواهری دارای نظم خاصی بود به همین دلیل قابل فهم برای همه نبود.
حضرت آیت الله جوادی آملی اظهارداشتند: این کار محقق نو آوری است و اگر به این نقطه رسیده با کمترین امکانات، ولی با زحمت و تلاش رسیده است، اما امروزحوزه علمیه با این همه امکانات این گونه نیست.
این مرجع تقلید افزودند: این مکتب، مکتب رؤیت ملکوت است. صاحب جواهر هم ملکوتی می اندیشد. قلم ایشان قلم ملکوتی است، چون دین، دین ملکوتی است. این قلم مهیمن است حرفهایی در آن است که قابل فهم برای هر کسی نیست.
ایشان افزودند: نماز، نهر روانی است که انسان شبانه روز ۵ بار در آن شسته می شود چطور انسان پاک نشود. صاحب جواهر با همین نگاه بحث صلات را نوشت ودر ادامه وارد موضوعات دیگر شد.
حضرت آیت الله جوادی آملی اظهار داشتند: اگر افرادی مانند محقق داماد حرفهای بلند می زنند به خاطر این است که در همین مکتب پرورش یافته اند.
معظم له بیان داشتند: مرحوم صاحب جواهر معتقد است روزه برای این است انسان تبدیل به فرشته شود، نگاه این است وقتی نگاه این باشد شخصیت اثرگذار تربیت می شود.
این مرجع تقلید افزودند: متطهرین، شخصیصت هایی مانند محقق دامادها و مطهری ها هستند که نمی توان آنها را بازی داد و نه می توان آنها را به بازی گرفت.
ایشان افزودند: امروز از امام موسی صدر نام برده نشده است. با افتخار در درس مرحوم سید حاضر می شدند، با ادب خاص و احترام خاص خدمت سید می رسیدند. برادرشان آقا سید رضا صدر هم شاگرد ایشان بود. اما به کلاس شان نمی آمد، ولی از جزوات مرحوم سید استفاده می کردند.
حضرت آیت الله جوادی آملی اظهار داشتند: نکته این است گمشده ای در دین است و آن « و یعلّمهم الکتاب و الحکمة » است که باید بیشتر به آن پرداخته شود. در پای این گمشده محقق داماد نشسته است و به این مرتبه علمی رسیده است.
معظم له بیان داشتند: انسان در پای این یعلمهم الکتاب و تزکیه به جایی می رسد که انسان به مُرکّب آن قسم می خورد. این مرکب است که خون شهید را راه اندازی می کند.
ایشان افزودند: این بزرگداشت عرض ادبی به فقیه مجتهد و انسان بزرگ است؛ اما ما تا ملکوتی فکر نکنیم به جایی نمی رسیم. اگر قرار است بمانیم و پاینده باشیم، راهش ملکوتی فکر کردن است. راهش این است که نماز برای شستن و روزه برای پاکی است. دیگر جای اختلاس نیست. چرا نباید ملائکه شد و ملائکه ای فکر نکرد.
حضرت آیت الله جوادی آملی اظهارداشتند: این شهدای گمنام ابتدا که گمنام نبودند. وقتی پلاکها را از گردن گرفتند، گمنام شدند. چهره فقه ما باید ملکوتی باشد. این مکتب دیگر مسئول بی تدبیر و بی عرضه تربیت نمی کند.
این مرجع تقلید افزودند: در همین رابطه روحانی و معمم نه بازی می کند و نه بازی می خورد. این بهشت حیف است که تبدیل به غیر بهشت شود. این صحیفه پاک است همین که مردیم متوجه آن می شویم.
ایشان افزودند: وقتی زمین آماده برای پروازکردن است، چرا پرواز نکنیم. چرا نظام باید گرفتار اختلاس باشد. وقتی مرحوم محقق، محقق شد ما هم می توانیم. ایشان اهل بازی نبود،بازی هم نخورد، شاگردان ایشان هم این گونه بودند.
حضرت آیت الله جوادی آملی اظهارداشتند: حوزه اگر می خواهد محقق پرور باشد، باید از نهال فروشی پرهیز کند. طلبه با هوش نباید از حوزه برود. باید کتاب فقهی، تفسیر و ... بنویسد. امام جمعه و امام جماعت تربیت کند. حوزه نباید نهال فروشی کند. مدیران و مسئولان حوزه باید نخبه شناسی و نخبه پروری کند. این از منویات رهبر انقلاب است و تاکید هم کردند.
ایشان افزودند: در گذشته علما شاگردان نخبه را حمایت کردند، با حمایت افرادی چون سید مرتضی، شیخ طوسی تربیت شدند و هر کدام مرجع بزرگ درحوزه نجف شدند. در حوزه طلبه خوب و قوی زیاد است باید شناسایی و پرورش یابند.
حضرت آیت الله جوادی آملی اظهارداشتند: محقق داماد سعی کرد از بخش های از قرآن یعلمکم و یتعلمون را در بیاورد همچنان که علامه طباطبایی و امام راحل این کار را کردند. حیف است که این مسائل باشد، دنبال آن نباشیم.
معظم له بیان داشتند: بعضی مقام ها از عهده انسان بر نمی آید، اما مردانی هستند که از قرآن حرف تازه بیرون آوردند و می شود این کار را دوباره انجام داد.
این مرجع تقلید افزودند: همه مدیون شهدا هستیم، کشور پاک و طاهر است. اگرآلودگی است همه این آلودگی از عهده باران برنمی آید که طاهر کند. دراین رابطه آلودگی مانند استعمار و استبداد است که تنها با خون شهید پاک می شود.
ایشان افزودند: حوزه به سمت طهارت برود و می تواند امام موسی صدر و مراجع دیگر پرورش دهد. همین شهید بهشتی از شاگردان به نام است. بعد از شهادت ایشان آن زمان که بنده در دستگاه قضا بودم، اهل قرآن بود و طاهر بود. این افراد پرورش یافته مرحوم سید بودند. در حوزه می توان این افراد را هم پرورش داد.
آیت الله جوادی آملی گفتند: اسلام حرف های جدید برای جامعه بشریت دارد قم و حوزه های علمیه باید حرف تازه اسلامی که در هیچ یک از مکتب های آسمانی و مادی وجود ندارد، ارزیابی و برای بشریت تبیین کند.
۳۱۳/۴۰
